O tym, jak pomagać, bez stygmatyzacji i oceniania, a jednocześnie dbając o własne zdrowie psychiczne.
Co możesz zrobić dla swojego dziecka?
Bądź otwarty/-a i wyrozumiały/-a wobec tego, co komunikuje Ci dziecko. Nie oceniaj. Pamiętaj, że Twoje dziecko ma prawo do swoich uczuć, emocji, opinii i interpretacji. Nie odrzucaj, nie ośmieszaj, nie dewaluuj. Dopytuj tak, by dostrzec jego sposób myślenia i móc rozmawiać z empatią oraz wrażliwością.
Buduj zaufanie swojego dziecka do siebie, mówiąc o swoich uczuciach i postępując transparentnie. Staraj się nie działać za jego lub jej plecami (szukać specjalisty, konsultować Waszych problemów z kimś zaufanym). Mów otwarcie, czego może się spodziewać i jakie są Twoje działania. Takie postępowanie będzie obniżać lęk i niepokój Twojego dziecka, ale i Twój.
Pamiętaj, że dziecko obserwuje Cię i jesteś dla niego modelem. Nawet jeśli teraz komunikuje Ci bunt i odrzucenie Twoich wartości czy Twojego stylu życia, to jaki/jaka jesteś i jak żyjesz, jest dla niego ważne. Zastanów się, jak traktujesz siebie, swoje ciało, swoje potrzeby; jak odpoczywasz; jak się nagradzasz i jak radzisz sobie z trudnościami i niepowodzeniami. Twoja praca nad sobą i świadomością siebie może mieć realny wpływ na to, jak radzi sobie Twoje dziecko.
Co możesz zrobić dla siebie?
Szukaj dla siebie pomocy i wsparcia – chorujące dziecko oznacza chorującą rodzinę. Potrzebujesz wokół siebie ludzi, którzy będą Ci pomagali rozmową, konkretną przysługą, ale potrzebujesz też aktywności, które będą dla Ciebie pozytywną odskocznią, takie jak sport, sztuka czy spotkania towarzyskie. Korzystaj z profesjonalnej pomocy.
Reaguj szybko – nawet jeśli zmiany, które dostrzegasz w zachowaniu i funkcjonowaniu dziecka, są subtelne i niejednoznaczne, skonsultuj swoje obawy i wątpliwości z psychologiem. Często warunkiem skutecznej pomocy dziecku jest praca całej rodziny (równoległe procesy terapeutyczne lub terapia rodzinna). Nie neguj takich rozwiązań – to nie jest oskarżenie, że jesteś nie dość dobrym rodzicem. To potwierdzenie, że jesteś niezbędny/-a swojemu dziecku, aby uporało się z przeżywanymi trudnościami.
Co możesz zrobić dla swojego przyjaciela lub przyjaciółki?
Jeśli coś Cię niepokoi w zachowaniu przyjaciela/przyjaciółki, powiedz mu/jej o tym i wyraź troskę. Nawet jeśli od razu się nie otworzy i nie powie Ci, co się dzieje, będzie wiedział/-a, że jesteś i może na Ciebie liczyć.
Proponuj spotkania i wspólne aktywności. Spędzając razem czas, łatwiej o bliskość i zaufanie.
Nie zrażaj się i nie bierz do siebie niektórych zachowań swojego przyjaciela/swojej przyjaciółki. Zaburzeniom odżywiania często towarzyszą zmienne nastroje, izolowanie się. Twój przyjaciel/Twoja przyjaciółka może silniej niż zwykle wyrażać negatywne emocje takie jak złość i gniew, smutek, żal, poczucie winy czy krzywdy. Mów mu/jej o tym, co czujesz, ale nie uciekaj.
Co możesz zrobić dla siebie?
Porozmawiaj z kimś dorosłym, do kogo masz zaufanie (rodzic, wychowawca, nauczyciel, psycholog, pedagog). Zawsze możesz poprosić o dyskrecję, a rozmowa może pomóc rozwiać Twoje wątpliwości lub je potwierdzić i skłonić Was do podjęcia konkretnych działań pomocowych.
Nie rozwiążesz problemu swojego przyjaciela/swojej przyjaciółki. Możesz go/ją tylko wspierać i towarzyszyć w tej trudnej i często długiej drodze, jaką jest zdrowienie. Nie bierz na siebie odpowiedzialności za to, co leży poza Twoim wpływem i kontrolą.
Co możesz zrobić dla swojego ucznia lub uczennicy?
Porozmawiaj z uczniem/uczennicą o tym, co zauważasz, zaoferuj pomoc, ale przede wszystkim słuchaj i zadawaj pytania tak, by dziecko poczuło przestrzeń do otwarcia się przed Tobą i mówienia o swoich trudnościach.
Współpracuj ze środowiskiem domowym. Stwórz strukturę pomocy i dialogu z rodziną chorującego dziecka. Zainicjuj spotkanie zespołu wychowawczego, podczas którego wraz z nauczycielami specjalistami (psychologiem i pedagogiem szkolnym) i dyrekcją oraz w porozumieniu z rodziną wypracujecie kształt oddziaływań pomocowych wobec dziecka.
Obserwuj grupę, w której funkcjonuje uczeń/uczennica – jak radzą sobie oni z chorobą kolegi/koleżanki? Czy potrzebują wsparcia i odpowiedzi na swoje pytania? Działaj transparentnie i w porozumieniu z uczniem/uczennicą i jego/jej rodziną, przygotowując spotkania, pogadanki z klasą czy oferując alternatywną formę pomocy i wsparcia.
Co możesz zrobić dla siebie?
Nawiąż kontakt z poradnią psychologiczno-pedagogiczną w swoim mieście. Pracują tam psycholodzy, często jest też dostępny psychiatra, którzy w profesjonalny sposób odpowiedzą na Twoje pytania i pomogą zoptymalizować pomoc na terenie szkoły.