Bulimia

Bulimia, czyli żarłoczność psychiczna (bulimia nervosa), to zaburzenie o podłożu psychicznym. Polega ono na spożywaniu dużych ilości pokarmu w krótkim czasie, po którym następuje przeczyszczanie, czyli wymuszone zwracanie spożytego pokarmu.

Jak działa bulimia?

Bulimia to choroba, która zazwyczaj pojawia się około 18. roku życia w okresie, w którym osoba chorująca jest mocno świadoma swojej tożsamości, ale też otaczających ją wymagań społecznych. Wiąże się ona z dużą wagą przypisywaną wyglądowi zewnętrznemu, która często prowadzi do występowania zjawiska błędnego koła bulimicznego. Niesatysfakcjonujący obraz własnego ciała wpływa negatywnie na samoocenę, czemu towarzyszą niepokój, lęk oraz depresja. Środkiem na poprawę nastroju ma być szybkie i skuteczne obniżenie wagi ciała oraz poprawienie własnego wyglądu, co prowadzi do podjęcia drastycznych metod, takich jak głodówki, ćwiczenia czy zachowania kompensacyjne. Odciskają one piętno na psychice osoby chorej, przykładowo poprzez spadek poziomu cukru we krwi, który obniża nastrój i potęguje uczucie napięcia. Nadmiar negatywnych emocji rekompensowany jest podczas epizodów objadania się, po których następuje ponowny spadek nastroju wywołany poczuciem winy oraz wstydu.

Po czym rozpoznać bulimię?

  • brak kontroli nad powtarzającymi się epizodami objadania się, które polegają na spożyciu nawet kilkunastokrotnie większej niż normalna dawki kalorii w bardzo krótkim czasie (osoba chora może przyjąć na raz nawet 30–40 tysięcy kalorii w ciągu kilku godzin)
  • brak kontroli nad ilością spożywanego jedzenia w trakcie epizodu, któremu towarzyszą poczucie bezradności, wstydu, przymusu jedzenia, a w niektórych przypadkach myśli samobójcze
  • stosowanie nieprawidłowych zachowań kompensacyjnych jak prowokowanie wymiotów, nadużywanie środków przeczyszczających i odwadniających, stosowanie leków obniżających łaknienie, restrykcyjna dieta czy intensywne ćwiczenia fizyczne
  • rozbieżność między uczuciami do własnego ciała a myśleniem o tym obszarze
  • zaprzeczanie niskiej wadze własnego ciała
  • oparcie własnej samooceny o sylwetkę oraz wagę własnego ciała

Jak możesz doświadczać bulimii w psychice?

  • chwiejność emocjonalna, wewnętrzny niepokój oraz skłonność do depresji
  • impulsywność oraz trudność w utrzymaniu na wodzy negatywnych emocji
  • brak motywacji do działania
  • perfekcjonizm, sztywność, solidność, obowiązkowość, wysokie ambicje oraz nasilona potrzeba sukcesu
  • trudności w życiu społecznym oraz izolowanie się od rówieśników
  • intensywna chęć odreagowania traumy doświadczonej w dzieciństwie

Jak możesz doświadczać bulimii w ciele?

  • niski poziom wolnych jonów wapnia, co zwiększa ryzyko osteoporozy i prowadzi do zaburzeń krzepnięcia, osłabienia kości i zębów oraz zaburzeń przewodnictwa impulsów nerwowych
  • niski poziom wolnych jonów chloru, co zaburza gospodarkę wodną organizmu i procesy trawienne
  • zaburzenia równowagi elektrolitów – w szczególności hipokaliemia, która może prowadzić́ do zaburzeń pracy serca oraz osłabienia siły mięśniowej
  • przewlekłe podrażnienie gardła, obrzęk ślinianek przyusznych i podżuchwowych (jeden z pierwszych objawów)
  • rany na języku
  • uszkodzenia szkliwa zębów na skutek częstego kontaktu z kwasem żołądkowym przy wywoływaniu wymiotów
  • powstawanie charakterystycznych blizn i otarć na palcach dłoni
  • krwawienia w obrębie przewodu pokarmowego, perforacja żołądka lub jego rozciągnięcie
  • zaparcia, zapalenie trzustki, wrzody żołądka lub dwunastnicy
  • osłabienie ścian odbytnicy i wystąpienie hemoroidów

Bulimia a sytuacja rodzinna

Na występowanie bulimii może wpływać sposób funkcjonowania rodzin osób chorujących. Za charakterystyczne dla ich relacji uznaje się uwikłanie, podporządkowanie własnych potrzeb wymaganiom członków rodziny, częste konflikty oraz uznanie jedności i lojalności wewnątrz rodziny za wartość nadrzędną. Typowe dla rodzin bulimicznych jest także odizolowanie od innych oraz przywiązywanie dużej wagi do wyglądu zewnętrznego. Brak satysfakcji ze związku jednego lub obojga rodziców oraz ich skłonność do zachowań impulsywnych mogą prowadzić do ich koncentracji na sobie, prowokując w ten sposób bunt osoby chorującej, która poprzez przejęcie kontroli nad swoją wagą dąży do afirmacji własnego „ja”, którego nie uzyskuje w relacji z matką lub ojcem.

Ograniczenia diagnostyczne

Opisane powyżej objawy mogą występować pojedynczo, razem lub w formie mieszanej. Kryteria diagnostyczne nie powinny być jedynym wyznacznikiem diagnozy. Każde zaburzenie odżywiania może występować w formie atypowej, która także wymaga wsparcia i pomocy rodziny oraz specjalistów.